Rational Inference in Hanafi Criminal Law (In the Context of the Crime of Cutting off Hands)

Authors

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.11640173

Keywords:

Islamic Law, Istidlal, Reason, Hanafi Criminallaw

Abstract

Primary/shariah evidence accepted by the majority of Islamic legal doctrines and used in deducing judgments are; book, sunnah, ijma and qiyas. However, apart from these primary evidences, it is known that many additional/methodical evidences are also used in the production of religious/legal judgments. Procedural evidences frequently used in Hanafi doctrine are; istihsan, custom, maslahat-i mursal, and the words of the companions. Other methodological evidence used in Islamic law by almost all legal doctrines, including Hanafis, with different intensity and with some additional conditions are; şer'u men kablena, istishâb, istislâh, deeds of the people of Medina, seddi zerâi' etc. can be listed as follows. However, when secondary  issues  are  examined   with   the  inductive  method,  it  is  observed  that  different  evidence  and methods, apart from the primary and secondary evidence mentioned above, are also used as legal instruments in deriving the verdict. In this context, the present study deals with the issue of "rational inference", which is used in determining the criminal sanction of the crime in the context of Hanafi criminal law, "in the context of the crime of cutting off hands". In the research, it has been determined that in Hanafi criminal law, in addition to the above-mentioned evidence, rational inference was also used as a basis for the decision. Considering the volume of the article, types of inference, evidentiary value and conceptualization process were excluded from the scope of the study. The subject is limited to the rational inferences that are effective in determining the criminal sanction of amputation of hands among effective acts; the crimes of hadd, retaliation for killing and ta'zir are excluded from the scope. In addition, examples of rational reasoning carried out on the issues of hudud and retaliation for killing are pointed out in the footnotes. In Islamic law, the punishment for the crime of cutting off a hand in accordance with retaliation is to cut off the hand of the perpetrator of the crime if he meets the necessary conditions. The focus of this study is on the rational inferences that are effective in determining a different penal sanction instead of the retaliation provision in some special cases for the perpetrator or victim(s).

References

Arı, Hüseyin. Bihbehânî Dönemi Caferi Fıkıh Usulünde Akıl Delili. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı İslam Hukuku Bilim Dalı, 2023.

Arı, Yılmaz. “A Crime against Humanity and the Tragedy of Genocide: An Evaluation That Israel Should Be Sued for State Terrorism against Palestinians”. çev. Mustafa Turan. Uluslararası Dorlion Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi (DASAD) 1/2 (Dec. 2023), 445-465. https://doi.org/10.5281/zenodo.10429568

Arı, Yılmaz. “Bir İnsanlık Suçu Ve Soykırım Trajedisi: İsrail’in Filistinlilere Uyguladığı Devlet Terörü Nedeniyle Yargılanması Gerektiğine Dair Bir Değerlendirme”. Darulhadis İslami Araştırmalar Dergisi 5 (Aralık 2023), 22-44. https://doi.org/10.61216/darulhadisdergisi.1392165

Aydın, Ahmet. Hanefî Fıkıh Literatüründe Öldürme Suçunun Maddi Ve Manevi Unsurlarıyla İlgili Kavramların Gelişimi (Hicrî 4-9. Asırlar). Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 201.

Aynî, Ebû Muhammed (Ebü’s-Senâ) Bedrüddîn Mahmûd b. Ahmed b. Mûsâ b. Ahmed. el-Binâye fî şerḥi’l-Hidâye. Dârul Kütübil İlmiyye, 2000.

Baberti, Ekmeleddin. el-İnâye Şerh’il Binâye. Dâru’l Fikr, ty.

Bağdâdî, Ebû Bekr Ahmed b. Alî b. Sâbit el-Bağdâdî. el-Fakîh ve’l Mütefakkih, thk. Ebû Abdirrrahmân Adil b. Yusuf el-Ğarâzî. Suudiyye: Dâru İbn’il Cevziyye, İkinci baskı, h. 1421.

Bâkıllânî, Ebû Bekr Muhammed b. Tayyib b. Muhammed el-Basrî el-Bâkıllânî. et-Takrîb ve’l İrşâd (Sağîr) thk. Abdulhamid Ebû Zenîd. Müessesetü’r-Risâle, İkinci baskı, 1998.

Buhârî, Alâüddîn Abdülazîz b. Ahmed b. Muhammed el-Buhârî. Keşfü’l-esrâr fî şerhi Usûli’l-Pezdevî. Dâr’ul Kitâb’il İslâmî, ty.

Ceylan, Mehmet Nezir. “Şafii Usulcülerin Mütevatir Habere Bakışları”. Sultan İlahiyat Araştırmaları Dergisi (SİAD) 1/1 (Aralık 2023), 27-40. https://doi.org/10.5281/zenodo.10416560

Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Ali er-Râzî. Şerhu Muhtasari’t-Tahavî. thk. İsmetullah İnayetullah Muhammed, Said Bektaş, Muhammed Ubeydullah Han, Zeynep Muhammed Hasan Felateh. Dâr’ul Beşâirü’l İslamiyye, Birinci baskı, 2010.

Cürcânî, Ebü’l-Hasen Alî b. Muhammed b. Alî es-Seyyid eş-Şerîf el-Cürcânî el-Hanefî. et-Târi’fât, Lübnan: Dâr’ül Kütübi’l İlmiyye, 1983.

Debûsî, Ebû Zeyd Abdullāh (Ubeydullah) b. Muhammed b. Ömer b. Îsâ. Takvîmü’l-edille fi’l-usûl. thk. Halil Muhyiddin el-Meys. Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2001.

Duman, Soner. Şafiî’nin Kıyas Anlayışı. Basılmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007.

Ebû Bekr, (Ebü’l Bekâ) Takiyyüddîn Muhammed b. Ahmed b. Abdilazîz el-Fütûhî. Muhtasarü’t-Tahrîr şerhi’l-Kevkebi’l-Münîr. thk. Muhammed Zuhaylî, Nezih Hammad. Mektebetü’l ‘abîkân, İkinci baskı, 1997.

Ebû Ya’lâ Muhammed b. el-Hüseyn b. Muhammed b. Halef el-Ferrâ’. el-‘Udde fî usûli’l-fıkh. thk. Ahmet b. Ali Seyr el-Mübârekî. Yayın evi yok, ikinci baskı, 1990.

El-Fettenî, Cemâlüddîn Muhammed Tâhir b. Alî. Mecmaʿu biḥâri’l-envâr fî ğarâʾibi’t-tenzîl ve letâʾifi’l-ahbâr. Matbatü Meclis-i Dâiret’il Mearif’il Osmânî, 1967.

Emir Pâdişah, Muhammed Emîn b. Mahmûd el-Hüsyni el-Buhârî el-Mekkî. Teysîrü’t-Tahrîr, Beyrut: Dâru’l-fikr, 1996.

Er-Râzî, Ebû Abdillâh Zeynüddîn Muhammed b. Ebî Bekr b. Abdilkâdir er-Râzî. Muhtâr’ü-s Sıhah. thk. Yusuf eş-Şeyh Muhammed. Beyrut: Mektebetü’l Asriyye, Beşinci baskı, 1999.

Haylamaz, Reşit. Kur’an’da Akıl. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2004.

İbn Hümam, Kemâlüddîn Muhammed b. Abdilvâhid b. Abdilhamîd es-Sivâsî el-İskenderî. Fethu’l-kadîr li’l-ʿâcizi’l-fakīr. Beyrut: Dârü’l Fikr, 2012.

İbn Kâdî Şühbe, Ebü’l Fazl Muhammed Ebû Bekr b. Ahmed b. Muhammed el-Esedî ed-Dımeşkî. Bidâyetül Muhtâc fî şerh’il Minhâc. Cidde: Dârul Minhâc, 2011.

İbnü’s-Sââtî, Ebü’l-Abbâs Muzafferüddîn Ahmed b. Alî b. Tağlib el-Ba‘lebekkî el-Bağdâdî. Mecma’u’l-bahreyn ve mülteka’n-neyyireyn. thk. İlyas Kaplan. Dâru’l Kütübil İlmiyye, Birinci baskı, 2005, 646.

İkinci, Mücahit Orkun. “İslam Siyaset Teorisinin Temel Dinamikleri”. Uluslararası Dorlion Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi (DASAD) I/I, (June 2023), 58-67. https://doi.org/10.5281/zenodo.8063313

Kâsâni, Alâuddin Ebu Bekr b. Mes’ud b. Ahmed, Bedâ’i’u s-Sanâ’i’ fi tertibi’ş-şerâ’i. thk. Ali Muhhamed Avvaz, Âdil Ahmed Abdülmevcûd. Beyrut: Dârul Kütübül İlmiyye, İkinci Baskı, 2003.

Kudûri, Ebü’l-Hüseyn Ahmed b. Ebî Bekr Muhammed b. Ahmed. et- Tecrîd li’l Kudûrî. thk. Muhammed Ahmed Serac, Ali Cuma Muhammed. Kahire: Dâru’s Selâm, 2. Baskı, 2006.

Mâverdî, Ebi’l Hasen Ali ibn Muhammed ibn Habib el-Basrî. el-Hâvil Kebîr. thk. Ali Muhammed Muavvaz ile Âdil Ahmed Abdulmevcûd. Beyrut: Dâru’l Kütübi’l İlmiyye, 1994.

Memduhoğlu, Adnan. Sahabe İctihadı. Basılmamış Doktora Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı İslam Hukuku Bilim Dalı, 2008.

Merdâvî, Ebü’l-Hasen Alâüddîn Alî b. Süleymân b. Ahmed el-Merdâvî, et-Tahbîr şerhu-t Tahrîr fî Usûl’il Fıkh. thk. Abdurrahman el Cebrîn, Avvaz el-Karani, Ahmed es- Serrah. Riyad: Mektebetür- Rüşd, 2000.

Merğınani, Ebü’l Hasen Burhaneddin. el-Hidaye. Lübnan: Dâru-d Dekâk, 2019.

Mevsıli, Ebü’l-Fazl Mecdüddîn Abdullâh b. Mahmûd b. Mevdûd. el-İhtiyâr li-taʿlîli’l-Muhtâr. İstanbul: Çağrı Yayınları, 2012.

Meydânî, Abdulganî b. Tâlib b. Hammâde. el-Lübâb fî şerh’i-Kitâb. thk. Tarık Sayrafi. Kahire: Dârul Hayri’l İslâmi, 2020.

Müncebî, Cemaleddin Ebu Muhammed Ali b. Ebi Yahya Zekeriyye b. Mesud el-Ensari el Hazreci. el-Lübâb fi Cem’ beyne Sünneti vel Kitâb. thk. Muhammed Fazl Abdulaziz el-Murâd. Beyrut: Dârul Kalem, 1994.

Örs, Hüseyin. İmâmü’l-Haremeyn el-Cüveynî'nin Usûl Düşüncesinde İstidlâl. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri İslam Hukuku Bilim Dalı, 2017.

Ragıb el- İsfahânî, Ebü’l-Kâsım Hüseyn b. Muhammed b. el-Mufaddal er-Râgıb el-İsfahânî. el-Müfredât fî Garîb’il Kur’an. thk. Safvan Adnan ed-Davudî. Dimeşk: Dâr’ul Kalem, Birinci baskı, h. 1412.

Semerkandî, Ebû Bekr Alâüddîn Muhammed b. Ahmed b. Ebî Ahmed. Tuhfetü’l-fukahâ. Beyrut: Dârul Kütübül İlmiyye, 1994.

Serahsi, Şemsü’l-eimme Ebû Sehl Ebû Bekir Muhammed b. Ahmed. el-Mebsut, Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, 1993.

Suyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed el-Hudayrî es-Süyûtî eş-Şâfiî. Mu’cemu Mekâli’dil Ulum-i fi’l Hudûd-i ve-r Rusûm. thk. Muhammed İbrahim Abbadeh. Kahire: Mektebet-ul Adab, 2004.

Süleyman Uludağ, “Akıl” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.

Şen, Ayhan. Hanefî Usûl Geleneğinde Fasit İstidlâl. Basılmamış Doktora Tezi. Rize: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Lisans Üstü Eğitim Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı, 2021.

Şirâzî, Ebû İshâk Cemâlüddîn İbrâhîm b. Ali b. Yûsuf eş-Şirâzî. el-Lüma fî usûli’l-fıkh. Dârü’l Kütübi’l İlmiyye, İkinci baskı, 2003.

Tehânevî, Muhammed A‘lâ b. Alî b. Muhammed Hâmid et-Tehânevî el-Fârûkî. Keşşâfü Istılâhâti’l Fünûn ve’l-Ulûm. thk. Ali Dehravec. Beyrut: Mektebetü Lübnan, Birinci baskı, 1996.

Yıgın, Adem. Klasik Fıkıh Usulünde Bilgi Anlayışı. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı İslam Hukuku Bilim Dalı, 2013.

Yusuf Şevki Yavuz, “Akıl” . Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: TDV Yayınları, 1989.

Zerkeşî, Ebû Abdillâh Bedrüddîn Muhammed b. Bahâdır b. Abdillâh et-Türkî el-Mısrî el-Minhâcî ez-Zerkeşî eş-Şâfiî. el-Bahru’l Muhît fî Usûli’l Fıkh. Dâru’l Kütübiyye, Birinci baskı, 1994.

Molla Hüsrev, Muhammed b. Ferâmurz b. Ali, Dürer’ül-Hükkâm şerh-i Gürerü’l-Ahkâm. Dârı İhyâi Kütüb’il Arabî, ty.

Published

2024-06-30

How to Cite

Demircan, İbrahim, & Aydın, A. (2024). Rational Inference in Hanafi Criminal Law (In the Context of the Crime of Cutting off Hands). INTERNATIONAL JOURNAL OF DORLION ACADEMIC STUDIES AND RESEARCH (IJODASOR) ISSN: 2980-2806, 2(1), 171–189. https://doi.org/10.5281/zenodo.11640173