Hakemlik Süreci

HAKEM SÜRECİ İLKELERİ

Değerlendirme İlkeleri

  1. Yayımlanmamış ve Çift Değerlendirme Koşulu: Dergide değerlendirilmek üzere gönderilen makaleler, daha önce yayımlanmamış veya başka bir dergide hâlen değerlendirme aşamasında olmayan, ve her bir yazar tarafından onaylanmış olmalıdır.
  2. Etik Kontrol ve İntihal Denetimi: Gönderilen makaleler, etik ihlalleri önlemek amacıyla intihal tespit programlarında (iThenticate, Turnitin, intihal.net) taranacaktır. Benzerlik raporu, atıf ve alıntı farklılıklarının dikkate alınıp alınmadığı açısından editör tarafından incelenecek, metin üzerinde akademik yazım standartlarına uygun olmayan etik dışı durumların tespiti hâlinde çalışma yazara geri gönderilecektir.
  3. Hakemlik Süreci ve Çift Taraflı Kör Değerlendirme: Dorlion Journal, çift taraflı kör hakemlik sürecini uygulamaktadır. Makalelerin ön incelemesi editörler tarafından dergiye uygunluk açısından değerlendirildikten sonra, Yayın Kurulu’nda görüşülmek üzere Kurul gündemine alınır. Yayın Kurulu, makaleleri inceleyip karar verebilir; makaleler, Kurul kararına bağlı olarak inceleme yapılmadan reddedilebilir veya konunun uzmanı iki hakeme, gerektiğinde üçüncü bir hakeme değerlendirilmek üzere gönderilir.
  4. Önyargısız Değerlendirme: Makaleler, yazarların etnik kökeni, cinsiyeti, uyruğu, dini inancı ve siyasi görüşlerinden bağımsız olarak değerlendirilecektir. Yayına gönderilen makaleler, adil bir şekilde çift taraflı kör hakem değerlendirmesinden geçirilmelidir.
  5. Çıkar Çatışması ve Tarafsızlık: Editör, yazarlar, editörler, hakemler ve yayın kurulu üyeleri arasında çıkar çatışmasına yer verilmez. Tüm taraflar, süreç boyunca tarafsızlığı ve adil değerlendirmeyi sağlamalıdır.
  6. Nihai Karar: Yayın Kurulu, makalelerin kabulü veya reddi ile ilgili nihai kararı verme yetkisine sahiptir.
  7. Bağlantılı Makaleler ve Çıkar Çatışması: Yayın Kurulu üyeleri, kendileri, aile üyeleri veya öğrencileri tarafından yazılmış olan makaleler hakkındaki kararlara dâhil olamazlar. Bu tür gönderiler, derginin olağan değerlendirme prosedürlerine tabidir.
  8. Gizlilik ve Telif Hakları: Hakemler, makale yayımlanana kadar tüm bilginin gizli kalmasını sağlamalıdır. Ayrıca, yazar tarafından herhangi bir telif hakkı ihlali veya intihal fark edildiklerinde, bu durum editöre derhal rapor edilmelidir.
  9. Vasıflılık ve Zaman Yönetimi: Hakemler, makale konusu hakkında kendilerini yeterli görmüyorlarsa veya belirlenen sürede geri dönüş sağlayamayacaklarsa, bu durumu editöre bildirmeli ve hakem sürecine dâhil edilmemelidirler.
  10. Hakem Kimliğinin Gizliliği: Yayın Kurulu üyeleri, hakemlerin kimliğinin gizli kalmasına özen göstermelidir. Hakemler, makale içeriğinin gizliliğini sağlamakla sorumlu olup, makalelerin içeriğini yetkisiz kişilere açıklamamalıdırlar.

 

DEĞERLENDİRME SÜRECİ

Dergiye ulaşan çalışmalar, şekilsel ve etik ön inceleme aşamasından geçmek üzere iki hafta içinde değerlendirilecektir. Bu ön inceleme sürecinden geçen çalışmalar, Yayın Kurulu gündemine alınarak toplantıda değerlendirilir. Toplantıda, çalışmaların hakem sürecine alınıp alınmayacağına dair karar verilir.

Hakem değerlendirmesine gönderilen makaleler için hakemlere dört hafta süre tanınmakta olup, gerekli görülmesi hâlinde bu süre iki hafta daha uzatılabilir. Hakem raporlarına dayanarak düzeltme yapılmasına karar verilen çalışmalar için yazara iki hafta süre verilir. Bu süre, gerekmesi hâlinde uzatılabilir.

Hakem süreci sonunda, çalışmalar Yayın Kurulu kararıyla yayıma alınır. Yayıma kabul edilen çalışmalar, son okuma editörü ve İngilizce dil editörünün incelemesine sunulur. Yayına hazır hâle getirilen çalışmalar, elektronik ortamda yayımlanır. Genel olarak, yayın inceleme süreci ortalama 20 hafta sürerken, kabul edilen bir makalenin sayıya atanarak yayımlanması ortalama 24 hafta sürmektedir.

Hakemlik Türü: Dorlion Journal, çift körleme hakemlik yöntemini kullanır. Bu yöntemde, hakemler ve yazarlar birbirlerinin kimliklerini bilmemekte olup, sadece editörler hakemlerle yazarlar arasındaki etkileşimlere aracılık eder.

İnceleme Süresi: Yayın inceleme süreci ortalama 20 hafta sürer. Kabul edilen bir makalenin yayımlanması ise ortalama 24 hafta sürebilir.

İntihal Kontrolü: Gönderilen tüm makaleler, intihali engellemek amacıyla iThenticate, Turnitin veya İntihal.net platformlarında taranır.

Hakem Sayısı: Her bir makale en az iki hakem tarafından incelenir.

Karar: Makalenin kabulü için en az iki hakemin olumlu görüşü gereklidir. Yayına kabul veya ret ile ilgili nihai karar Yayın Kurulu tarafından verilir.

Etik İhlal Şüphesi: Hakemler, inceledikleri çalışmada yayın etiği ihlalinden şüphelenmeleri durumunda durumu editöre iletirler. Editör, COPE tavsiyelerine uygun olarak gerekli işlemleri yürütür ve sonuçları Yayın Kurulu'na sunar. Çalışmayla ilgili nihai karar Yayın Kurulu’na aittir.

Editoryal Kadronun Çalışmalarına Yönelik Hakem Süreci İlkeleri: Yayın Kurulu üyeleri tarafından kaleme alınan çalışmalar, en az iki dış hakemin incelemesine sunulur. Bu süre boyunca ilgili üyenin dergi sistemindeki rolü askıya alınır, böylece inceleme sürecindeki çift taraflı gizlilik korunur.

 

YAZARLARIN SORUMLULUKLARI

  1. Araştırma ve Yayın Etiği: Yazarlar, araştırma ve yayın etiği kurallarına tam olarak uymalıdır. Bu, bilimsel araştırma süreçlerinde dürüstlük, şeffaflık ve güvenilirliği kapsamaktadır.
  2. Çift Yayımlama: Yazarlar, aynı çalışmayı birden fazla dergide yayımlamaya teşebbüs etmemelidir. Bir çalışmanın başka bir dergide hâlen değerlendirmede olup olmadığını kontrol etmek, etik bir yükümlülüktür.
  3. Kaynak Belirtme: Yazarlar, makalenin yazımında istifade ettikleri tüm eserleri eksiksiz bir şekilde kaynakçada belirtmelidir. Bu, hem intihalden kaçınmayı hem de akademik şeffaflığı sağlamayı hedefler.

EDITÖRÜN SORUMLULUKLARI

  1. Adil Değerlendirme: Editörler, çalışmaları yazarların etnik kökeni, cinsiyeti, uyruğu, dini inancı ve siyasi görüşlerinden bağımsız olarak değerlendirir. Bu, dergideki değerlendirme sürecinin adil ve objektif olmasını sağlar.
  2. Gizlilik ve Çift Taraflı Kör Hakemlik: Editörler, çalışmaların adil bir şekilde çift taraflı kör hakemlik sistemi kapsamında değerlendirilmesini sağlar ve makalelerle ilgili tüm bilgilerin gizliliğini korur.
  3. Yayın Kalitesi ve İçeriği: Yayın içeriğinin ve genel kalitesinin sorumluluğu editöre ve Yayın Kurulu’na aittir. Gerektiğinde, düzeltme notu yayınlamak veya makaleyi geri çekmek editörün sorumluluğundadır.
  4. Çıkar Çatışması ve Hakem Süreci: Editörler, yazarlar, Yayın Kurulu ve hakemler arasında herhangi bir çıkar çatışmasına izin vermez. Hakem süreçlerinin yürütülmesinde tam yetkiye sahiptirler ve yazıların yayımlanmasına ilişkin nihai karar Yayın Kurulu’na aittir.

HAKEMLERİN SORUMLULUKLARI

  1. Çıkar Çatışması: Hakemlerin, yazarlar ve/veya araştırma fon sağlayıcıları ile herhangi bir çıkar çatışması olmamalıdır. Çıkar çatışmalarını bildirmek, hakemlik sürecinin etik standartlarına uygunluğunu sağlar.
  2. Objektiflik ve Dil Kullanımı: Hakemler, değerlendirmelerinde objektif olmalı ve kullandıkları dil ve üslûp, yazarı rencide edici olmamalıdır.
  3. Gizlilik: Hakemler, makale yayımlanana kadar tüm bilginin gizli kalmasını sağlamalıdır.
  4. Telif Hakkı ve Yayın Etiği İhlali: Hakemler, inceledikleri çalışmada telif hakkı ihlali veya yayın etiği ihlali fark ederlerse bunu derhal editöre bildirmelidirler.
  5. Yetersizlik ve Zaman Yönetimi: Bir hakem, makaleyi değerlendirme konusunda kendini yetersiz hissediyorsa veya belirlenen sürede incelemeyi yetiştiremeyeceğini düşünüyorsa, inceleme sürecinden çekilmelidir.
  6. Bilimsel İçerik Değerlendirmesi: Hakemler, çalışmayı aşağıdaki kriterlere göre bilimsel içerik açısından incelerler:
    • Çalışma konusu, kapsamı ve yöntemi bakımından bilimsel midir?
    • Çalışmada alana katkı sağlayacak özgün bilgi veya belge bulunmakta mıdır?
    • Çalışma, birinci el ve/veya güncel kaynakları eleştirel olarak değerlendirip yazarın yorumlarını ortaya koymakta mıdır? Çalışma, eserin yazılış amacını karşılamada başarılı mıdır?
    • Başlıklar, özet ve sonuç bölümleri ile kullanılan şekiller, tablolar, resimler, haritalar vb. çalışmanın içeriğine uygun mudur?

ÖN İNCELEME VE İNTİHAL TARAMASI

  1. Şekilsel ve Etik Ön İnceleme: Dergiye ulaşan çalışmalar, iki hafta içinde şekilsel ve etik ön incelemeye tabi tutulur. Bu aşamada, çalışmanın dergi yazım kurallarına uygun olup olmadığı incelenir.
  2. İntihal Taraması: Dergi yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan çalışmalar, etik ihlalleri engellemek amacıyla intihal programlarında (iThenticate, Turnitin veya İntihal.net) taranır. Benzerlik raporu, atıf ve alıntı farklılıklarının dikkate alınıp alınmadığını kontrol etmek için editör tarafından ayrıntılı olarak incelenir. Metinde akademik yazım standartlarına uygun olmayan etik dışı durumların tespiti hâlinde çalışma yazar(lar)ına iade edilir.

 

HAKEM SÜRECİ

Hakem değerlendirmesine gönderilen makaleler, hakemlere dört hafta süreyle incelemeye sunulur. Gerektiğinde, bu süre iki hafta daha uzatılabilir. Hakem raporlarına dayanarak düzeltme yapılması gereken çalışmalar için yazara iki hafta süre verilir; bu süre, yazının karmaşıklığına bağlı olarak uzatılabilir.

DÜZELTME AŞAMASI

Hakemlerin, inceledikleri metinde düzeltme yapılmasını istemeleri durumunda, ilgili hakem raporları yazara iletilir ve düzeltmelerin yapılması istenir. Yazar, bu düzeltmeleri iki hafta içinde yapmalıdır; süre gerekirse uzatılabilir. Düzeltmeler, Word programında "Değişiklikleri İzle" özelliği açık olarak yapılmalı veya metinde yapılan değişiklikler kırmızı veya sarı renklerle belirtilmelidir. Yazar, hakem değerlendirmelerinden katılmadığı hususlara dair gerekçelerini "Hakeme Bilgi Notu" başlıklı ayrı bir Word dosyasında açıklayabilir. Düzeltilmiş metin ve varsa "Hakeme Bilgi Notu", Yayın Takip Sistemi aracılığıyla dergiye iletilir. Editör, yazar tarafından yapılan düzeltmelerin sağlıklı bir şekilde hakemlere ulaşmasını sağlar.

YAYIN KURULU NİHAİ KARAR

Hakem süreci tamamlandığında, çalışmalar Yayın Kurulu tarafından nihai karar için değerlendirilir. Çalışmanın yayıma kabulü için en az iki hakemin olumlu görüşü gerekmektedir. Yayın Kurulu toplantılarından ortalama bir hafta önce, incelenecek hakem raporları ve son metinler Yayın Kurulu üyelerinin değerlendirmesine sunulur. Makalelerin yayıma kabul edilip edilmemesi oy çokluğuyla karara bağlanır.

SON OKUMA VE İNGİLİZCE DİL İNCELEMESİ

Yayıma kabul edilen çalışmalar, Türkçe yazım ve imla açısından son okuma editörü tarafından gözden geçirilir. İngilizce yazım ve imla açısından ise dil editörünün incelemesine sunulur.

YAYIM SÜRECİ

Yayıma hazır hâle gelen makalelerin sayıya planlanması editör tarafından gerçekleştirilir. Dizgi ve mizanpaj işlemleri tamamlanarak, zengin üst verilerle birlikte elektronik ortamda yayımlanır.

ULUSAL VE ULUSLARARASI İNDEKSLERE VERİ GÖNDERİMİ

Yayımlanan her sayının "zengin üst verisi" yayımlama tarihinden itibaren en geç dört hafta içinde ulusal ve uluslararası akademik veri platformlarına aktarılır. Bu süreç, derginin görünürlüğünü ve erişilebilirliğini artırmak amacıyla titizlikle yürütülür.