Ne De Fide Presumant Disputare (İnanç Konusunda Tartışmaya Kalkışmasınlar!): Ortaçağda Dinler Arası Tartışma ve Münakaşalar İçin Yapılan Yasal Düzenlemeler
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14482184Anahtar Kelimeler:
Dinî Tartışma, Kilise Otoritesi, Yahudi Karşıtlığı, Hıristiyanlık, Kral Buyrukları.Özet
Papa IX. Gregory, 4 Mart 1233’te Almanya’daki piskopos ve başpiskoposlara “Sufficere Debuerat Perfidie Iudeorum” başlığıyla göndermiş olduğu resmî mektubunda Alman Yahudilerinin “ihanetleri”nden ve Hıristiyanlığa karşı “küfürleri”nden bahsetmiştir. Papa’ya göre Yahudilerin bu davranışları, özellikle Yahudilikten Hıristiyanlığa dönenler başta olmak üzere Hıristiyan toplum üzerinde bozucu etkiler gösterebilmektedir. Papa, piskoposlara Yahudilerin Hıristiyanlarla tartışmaya cüret etmelerine ve Hıristiyanların da bu tür tartışmalara katılmalarına kilise gücünü kullanarak engel olmalarını emretmiştir. Gregory, açık bir şekilde, din adamı olmayan Hıristiyanlar ile Yahudiler arasında din hakkında gayriresmî tartışma veya münakaşalara izin vermenin tehlikeli olduğunu düşünmüştür. Gregory, aynı zamanda keşişliği benimseyen iki yeni tarikatın teşvik edilmesinde ön ayak olmuş ve onların Yahudilere (ve küçük çapta da olsa Müslümanlara) karşı yürütmüş oldukları misyonerlik faaliyetlerinde cesaretlendirici rol oynamıştır. XIII. ve XIV. yüzyıllar boyunca özellikle Dominikenler dinî tartışmalarda uzman hâle gelmişlerdir. Din adamı olmayanlar, hem kilisenin hem de sarayın ortaya koyduğu yasal düzenlemelerle bu tür tartışmalara girmekten alıkonmaya çalışılmıştır. Bu makale, Ortaçağ’da dinler arası tartışma ve münakaşaların zararları hakkında Hıristiyan otoritelerin (kilise, krallık vb.) bakış açısıyla ortaya konmuş birçok temel metni inceleyecektir. Tertullian’dan Joinville’e kadar birçok kilise yazarı, bu tür tartışmaların Hıristiyan katılımcılar ve izleyiciler üzerinde doğuracağı etkiler konusunda endişelerini dile getirmiştir. Ortaçağa ait birçok yasal düzenleme metni, ister sivil tarzda ister kanon şeklinde olsun, bu tür tartışmaları sınırlandırmak veya yasaklamak yolunu aramıştır.
Referanslar
Aquinas, Thomas. The “Summa theologica” of St. Thomas Aquinas. London: Burns, Oates and Washburne, 1920.
Carpenter, David. “Magna Carta 1253: The Ambitions of the Church and the Divisions within the Realm”. Historical Research 86 (2013): 179–190.
Chazan, Robert v.d. The Trial of the Talmud, Paris, 1240. Toronto: Pontifical Institute of Mediaeval Studies, 2012.
Cohen, Jeremy. The Friars and the Jews: The Evolution of Medieval Anti-Judaism. Ithaca, NY: Cornell University Press, 1982.
Contardo, Inghetto, Dahan, Gilbert. Disputatio contra Iudeos = Controverse avec les juifs. Paris: Les Belles lettres, 1993.
Dunn, Geoffrey D. (çev.). Tertullian. London&New York: Routledge, 2004.
Dunn, Geoffrey D. Tertullian’s Aduersus Iudaeos: A Rhetorical Analysis. Washington: Catholic University of America Press, 2008.
Elliot, Jessica. “Louis X, Ordinance of 1315”. e-source: http://www.cn-telma.fr/relmin/extrait271953/.
Grayzel, Solomon. The Church and the Jews in the XIIIth Century: A Study of Their Relations during the Years 1198–1254, Based on the Papal Letters and the Conciliar Decrees of the Period. New York: Hermon Press, 1966.
Hames, Harvey J. “Reconstructing Thirteenth-Century Jewish-Christian Polemic: From Paris 1240 to Barcelona 1263 and Back Again”. Medieval Exegesis and Religious Difference: Commentary, Conflict, and Community in the Premodern Mediterranean. ed. Ryan Szpiech. New York: Fordham University Press, 2015, 115–127.
http://www.newadvent.org/summa/3010.htm
Joinville, Jean de. Vie de Saint Louis. ed. Jacques Monfrin. Paris: Garnier, 1995.
Laurière, E. de (ed.). Ordonnances des roys de France de la troisième race. Premier volume, Contenant ce qu’on a trouvé d’ordonnances imprimées ou manuscrites, depuis Hugues Capet jusqu’à la fin du règne de Charles Le Bel. Paris: Imprimerie Royale, 1723.
Lim, Richard. Public Disputation, Power, and Social Order in Late Antiquity. Berkeley: University of California Press, 1995.
Limor, Ora. Die Disputationen zu Ceuta (1179) und Mallorca (1286): zwei antijüdische Schriften aus dem mittelalterlichen Genua. Munich: Monumenta Germaniae Historica, 1994.
Linder, Amnon. The Jews in Roman Imperial Legislation. Detroit: Wayne State University Press, 1987.
Mansi, Joannes Dominicus. Sacrorum conciliorum nova et amplissima collectio. 53 vols. Graz: Akademische Druck, 1960–62.
Mundill, Robin R. The King’s Jews: Money, Massacre and Exodus in Medieval England. London: Continuum, 2010.
Novikoff, Alex J. The Medieval Culture of Disputation: Pedagogy, Practice, and Performance. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 2013.
Pertz, Georg Heinrich. Epistolae saeculi XIII e regestis pontificum Romanorum. 3 vols. Berlin: Weidmann, 1883.
Rigg, James M. Select Pleas, Starrs, and Other Records from the Rolls of the Exchequer of the Jews, A.D. 1220–1284. London: B. Quaritch, 1902.
Stacey, Robert. “The English Jews under Henry III”. The Jews in Medieval Britain: Historical, Literary and Archaeological Perspectives. ed. Patricia Skinner. Rochester: Boydell Press, 2003, 41–54.
Tolan, John. “Sparring with the Pen: Religious Polemics and Apologetics between Jews, Christians and Muslims (13th to 15th Centuries)”. Mediterraneum: Splendour of the Medieval Mediterranean, 13th–15th Centuries. ed. Joan Alemany ve Xavier Barral. Barcelona: Lunwerg, 2004.
Tolan, John. “Of Milk and Blood: Innocent III and the Jews, Revisited”. Jews and Christians in Thirteenth-Century France. ed. Elisheva Baumgarten ve Judah Galinsky. New York: Palgrave Macmillan, 2015, 139–149.
Tränkle, Hermann. Q. S. F. Tertullian, “Adversus Iudaeos.” Mit Einleitung und kritischem Kommentar. Wiesbaden: Franz Steiner Verlag, 1964.
Trautner-Kromann, Hanne. Shield and Sword: Jewish Polemics against Christianity and the Christians in France and Spain from 1100–1500 . Tübingen: Mohr, 1993.
Vose, Robin. Dominicans, Muslims, and Jews in the Medieval Crown of Aragon. Cambridge: Cambridge University Press, 2009.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 John TOLAN; Harun CEYLAN
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
