Kültürel Mirasın Sürdürülebilirliği Kapsamında Tekstil Eserlerde Belgeleme Çalışmalarının Önemi

Özet

Taşınabilir kültür varlıkları ulusal ve evrensel bazda değerli kabul edilen kültürel, sanatsal, etnografik objelerdir. Önemi ve kıymeti ise bulunduğu coğrafya ve ait olduğu kültür, yaşam biçimi, manevi değerler ile yakından ilişkilidir. Toplumlar bu objeleri saklamaya, korumaya ve gelecek nesillere aktarmaya çalışmışlardır. Bu koruma eylemi bazen bilinçli bir şekilde obje özeline göre oluşturulmuş; bazen de farkında olmadan sadece etrafında bulunan insanlara göstererek, anlatarak aktarılmıştır. İnsanların yaşamında genel olarak ihtiyaca yönelik üretilen geleneksel tekstiller; teknik, motif, renk, kompozisyon düzeni ve uyumu bakımından incelendiğinde geleneksel yaşamı anlatan kültür temsilcileri olarak değerlendirilmektedir. Dolayısıyla bu kültürel mirasın sürdürülmesine yönelik hazırlanan koruma yaklaşım ve çalışmalarında belgeleme, kayıt oluşturma, arşivleme süreç ve yöntemleri oldukça önemlidir. Bu çalışmada evrensel ve ulusal platformda kültürel mirasın önemine değinilmiştir. Kültürel varlıkların korunması ve beraberinde sürdürülmesine yönelik belgeleme yöntemleri açıklanmıştır. Kültürel mirasın önemli bir alanını oluşturan tarihi/ etnografik/ geleneksel tekstillere ilişkin teknikler, çeşitleri, belgeleme süreçleri ve gerekliliğinin nedenleri incelenmiştir. Betimsel tarama modeli, çalışmanın yöntemi olarak tercih edilmiştir. Araştırma verileri literatür taraması yapılarak elde edilmiştir. Verilerin toplanması aşamasında konu ile ilgili tez, kitap, dergi, makale gibi basılı bilimsel kaynaklardan yararlanılmıştır. Günümüzde geleneksel tekstiller alanında bazı hammadde ve tekniklerin değişikliğe uğradığı ve hatta kullanılmadığı düşünüldüğünde verilerin kayıt altına alınarak belgelenmesinin önemi ortaya çıkmaktadır.