The Symbol Name Of The Turkish-Islamic Civilization In Sinop: Fair Or Sari Saltuk (Saltuk Et-Türkî)

Authors

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8061600

Keywords:

Sinop, Fair-Sari Saltuk, Alevi, Sunni, Turkish-Islamic Civilization.

Abstract

Fair or Sari Saltuk (d. 697 / 1297-98), known in the historical sources as adjectives such as mujahideen-veteran, sheik, pope, progenitor, veteran for the faith, fighter , sage, beloved person, saint, dervish is an important figure. There have been important efforts to conquer the hearts by playing an active role in the Turkification and Islamization of Anatolia and Rumelia. When the mythological identity of the real person is compared, it will be more accurate to say that the mythology has spread more than the language and that it creates more effective effects on people.  Fair Saltuk was born in Sinop and spent his childhood and youth in this coastal city which is a seaside city in the Black Sea. Afterwards, he went to Crimea and continued his conquests in these territories. In this regard, Fair Saltuk is one of the most important values who was grown up in Sinop. Sari Saltuk had gone deep beyond the borders of Sinop where he was born and grew and became one of the important figures of Turkish culture, which had left profound traces in Anatolia, Rumelia and the Balkans and was very popular with the people of his geography, getting beyond the borders and centuries. Inasmuch as Sari Saltuk, as an Anatolian Saint was enlightened by Hacı Bektâş-ı Velî and visited various places of Anatolia and in the Balkans where the people had met in the meeting with people because they had contributed to the introduction of spreading Islam, many authority tombs were built in the name of Sari Saltuk after his death. Today, there are many maqams and tombs in Bulgaria, Romania, Bosnia and Herzegovina, Macedonia, Albania, Istanbul, Edirne, Niğde, Diyarbakır, Kütahya, Manisa, Tunceli and İznik. As a result, the life of Sari Saltuk, his contributions to the spread of Islam in Anatolia and the Balkans, his influence on Turkish Islamic civilization and the messages he gave to the present day by going beyond the ages will be evaluated in this study.

References

KAYNAKÇA / REFERENCES

Ahmet Yaşar Ocak. Sarı Saltık: Popüler İslam’ın Balkanlar’daki Destani Öncüsü (XIII. Yüzyıl). Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2002.

Akalın, Şükrü Halûk. Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi. “Anadolu ve Balkanlarda Sarı Saltuk” Erişim 28 Eylül 2018. http://turkoloji.cu.edu.tr

Akalın, Şükrü Halûk. “Saltukname’ye Göre Sarı Saltuk”. Balkanlara Gidişinin 750. Yılında Uluslararası Sarı Saltuk Gazi Sempozyumu (6-10 Kasım 2013), 351-363.

Arı, Yılmaz. Değişim Sürecinde Alevilikte Dinî Otorite. Ankara: Berikan Yayınevi, 2020.

Arı, Yılmaz. “Din Ve Otorite Kavramları Bağlamında Sünnilikte Dini Otorite”. İlahiyat Alanında Araştırma ve Değerlendirmeler. Ed. F. Rençber vd., Ankara: Gece Kitaplığı, 2021/Mayıs, 163-188.

Arı, Yılmaz. “Samsat Yöresi Halk İnanışları”. International Academic Social Resources Journal 6/24 (2021), 643-657. Doi: https://doi.org/ 10.31569/ASRJOURNAL.230

Arı, Yılmaz. Değişim Sürecinde Alevilikte Dinî Otorite; Adıyaman Dedeleri Örneği. 2. Baskı, İstanbul: Asitan Yayınları, 2022.

Babinger, Franz. “Sarı Saltuk Dede”. İ.A. X, 220.

Güzel, Abdurrahman. “Hacı Bektaş Veli Velayetnamesi ve Sarı Saltuk”. 19-26. Balkanlara Gidişinin 750. Yılında Uluslararası Sarı Saltuk Gazi Sempozyumu 6-10 Kasım 2013. Köstence-Romanya, 2014.

Işık, Ayhan. “Çankırı’nın Manevi Fatihleri: Çankırı Seyyidleri”, Alevilik Araştırmaları Dergisi 14 (2017): 85-110.

Işık, Ayhan. “Sinop’un Manevi Mimarları: Sinop Seyyidleri ve Nakîbü’l-Eşrâf Kaymakamları”. Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk İslam Kültürü Sempozyumu (5-7 Ekim 2018) Sinop.

Işık, Ayhan. “Maraş’ın Manevi Mimarları: Maraş Seyyidleri ve Nakîbü’l-eşrâf Kaymakamları”. Alevilik Araştırmaları Dergisi 15 (2018), 53-106.

Kiel, Machiel. “Bektaşî Ocağının Arnavutluktaki Kuruluş Tarihine Dair Bir Not (1567 1568'de Kaydedilen Kruja'daki Sarı Saltuk Dede Ocağı)”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi 13 (2000), 37-42.

Kiel, Machiel. “Sarı Saltuk”. DİA, XXXVI: 147-149.

Kökel, Coşkun. “Sarı Saltuk ve Balkanlarda Alevi, Bektaşi Kültürü”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi 43 (2007), 117-123.

Mendel, Gerard. Son Sömürge Çocuk: Sosyo-Psikanaliz Açıdan Otorite. (çev. Hüsen Portakal), İstanbul: Cem Yayınları, 2005.

Okiç, M. Tayyib. “Sarı Saltuk’a Ait Bir Fetva”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1 (1952), 48-58.

Öz, Mehmet. “Sinop”. DİA. XXXVII: 252-256. Ankara: TDV Yayınları, 2012.

Sarıkaya M. Saffet. Bardakçı, M. Necmettin. Gürkan, Nejdet. “İbnü’s-Serrâc’a Göre Sarı Saltuk”. Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi 32/2 (2013), 75-110.

Sarıtaş, Kamil. “Hak Halîlî Dergâhı’nın Bilgi Kaynakları”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi 102 (Haziran 2022), 119-142.

Tuğrul, Talip. Tunceli Alevîliğinde İnanç ve İbâdet (Sarı Saltuk Ocağı Örneği). Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İstanbul: 2006), 48.

Ünlü, İhsan, “Alevilikte Dedelik Kurumu Oluşumu ve İşlevleri”. Geçmişten Günümüze Alevilik Alevilik I. Uluslararası Sempozyumu” 1. Cilt. Bingöl Üniversitesi Yayınları, 2014.

Published

2023-06-30

How to Cite

rençber, fevzi. (2023). The Symbol Name Of The Turkish-Islamic Civilization In Sinop: Fair Or Sari Saltuk (Saltuk Et-Türkî). INTERNATIONAL JOURNAL OF DORLION ACADEMIC STUDIES AND RESEARCH (IJODASOR) ISSN: 2980-2806, 1(1), 48–57. https://doi.org/10.5281/zenodo.8061600